Belweder na wzgórzu Klausberg
Jeśli spojrzelibyście na plan parku Sanssouci, to nietrudno zauważyć, że ów Belweder na wzgórzu Klausberg znajduje się w jednym z jego odległych krańców. Czy warto zatem nadkładać drogi, by zobaczyć go z bliska? Odpowiem, jak zdarza mi się najczęściej: to zależy.
Jeśli Waszą ambicją jest Grand-Grand-Tour po parku i zamierzacie zaliczyć wszystkie jego obiekty (bo tak!), to odległości i czas nie będą miały dla Was znaczenia. Jeśli jest to akurat jeden z tych wyjątkowych dni, kiedy Belweder jest otwarty, nawet bym się nie zastanawiała. Zaliczając wnętrza, automatycznie zostaniecie zaliczeni do unikatowego grona wybrańców parku Sanssouci. Ja nie byłam w środku. Znalazłabym jeszcze jeden powód. Lipowa aleja, która prowadzi do Belwederu i jest przedłużeniem osi pałacu Wielkiej Oranżerii doskonale nadaje się na instagramowe fotografie. Szczególnie jesienią i zimą (ale jedynie śnieżną). Moim zdaniem przebija pod tym względem nawet Wielką Aleję pośrodku parku.
Dla pięknych widoków
Budowę Belwederu zlecił król pruski Fryderyk II, niedługo po ukończeniu Nowego Pałacu. Nie należy tu przy tym mylić tej budowli z klasycystycznym, XIX-wiecznym punktem widokowym na wzgórzu Pfingstberg. Z ambitnych planów upiększania okolicy udało się zrealizować jedynie pobliski Smoczy Dom i ów belweder. Był to ostatni przejaw budowlanej aktywności króla w parku Sanssouci (1772).
Architekt, Georg Christian Unger (1743-1799), wzorował się na szkicach włoskiego archeologa, Francesco Bianchini. Włoch w swoim dziele „Del Palazzo de’ Cesari” (1738) podjął się próby rekonstrukcji wyglądu cesarskiego pałacu na Palatynie w Rzymie. W opracowaniu, będącym częścią zbiorów Fryderyka II, autor opierał się na wizerunku antycznej monety przedstawiającej okrągłą, podobną świątyni budowlę studzienną na placu Marcellum Magnum.
W ostateczności, na życzenie pruskiego władcy, powstała późnobarokowa budowla nawiązująca do starożytnej architektury. Miała ona jednak niedopasowane, podwójne schody w kształcie litery S. Odpowiadała jednak gustom Fryderyka II, który, mimo podeszłego wieku, chętnie tu przebywał. W XVIII wieku drzewa nie były jeszcze tak wysokie jak obecnie i z górnego tarasu rozpościerał się piękny widok na pobliskie pałace, Hawelę i położone w oddali miasto.
Belweder w późniejszych czasach
W 1839 roku zniszczone wilgocią schody przebudowano w formie podkowy, jaką prezentują i dzisiaj. W 1903 roku, przy kolejnych pracach remontowych, cesarz Wilhelm II kazał urządzić pod schodami pomieszczenia sanitarne i dla służby. Dzięki temu rodzina cesarska mogła w Belwederze planować dłuższe pobyty. Nie chodzi przy tym o noclegi, a bardziej o organizowane spotkania przy poczęstunku. Skromne wyposażenie na co dzień ograniczało się do pasujących kolorem kilkunastu krzeseł, zarówno na dolnym, jak i górnym poziomie.
W kwietniu 1945 roku Belweder został trafiony przez rosyjski czołg i doszczętnie spłonął. Ruinę zabezpieczono z przeznaczeniem do odbudowania. Stało się to możliwe dopiero po zjednoczeniu Niemiec dzięki fundacji Messerschmit. Górny poziom odrestaurowano całkowicie, dolny poziom częściowo. Od 2004 roku Belweder jest udostępniony do zwiedzania. Niestety do środka można wejść tylko podczas specjalnych okazji.
Belweder na Wzgórzu Klausberg (Belveder Klausberg)
Tematyka: barok, Hohenzollernowie, architektura ogrodowa XVIII wieku
Adres: Maulbeerallee, Park Sanssouci, 14469 Potsdam
Telefon: +49 331 9694200
Www: www.spsg.de
Godziny otwarcia: tylko przy specjalnych okazjach
Dojazd
Bus: 695 (Potsdam, Drachenhaus)